Eerdere

Eerdere voorstellingen

Oarlochstriennen"

Oarlochstriennen

Een waar gebeurd verhaal over liefde en verzet in Friesland. In 2001 hebben Nana de Graaff, Rosa Evans- Knaup en Merel van Elzen “De Kwestie”geschreven. Onder de naam TG.COM.PLOT hebben zij zich verdiept in de geschiedenis van Esmée van Eeghen, Antonetta Jaakke en Joop van den Helm- Logtenberg. De tekst en het idee van “De Kwestie” heeft Marijke Geertsma bewerkt en vertaald en zo is Oarlochstriennen ontstaan, de eerste productie van J&Mteaterwurk.

Oarlochstriennen is een voorstelling over drie jonge vrouwen: Esmée van Eeghen, Joop van den Helm –Logtenberg en Antonette Jaakke, alle drie geboren in Amsterdam, komen in de jaren ’40-‘45 naar Leeuwarden. Jonge vrouwen van respectievelijk 22, 35 en 20 jaar. Allen op hun eigen manier zijn ze betrokken bij het Verzet en is het de liefde voor een man die hen naar Friesland brengt. Joop is getrouwd met Krijn van den Helm, die op dat moment een belangrijke spil in het Friese Verzet is. We volgen de ontwikkelingen van Antonette, Esmée en Joop. Drie levenslijnen die elkaar raken en daardoor een onuitwisbare invloed hebben op elkaars leven. Hoewel geboren in Amsterdam zijn de oorlogsjaren in Friesland cruciaal voor de rest van het leven van de drie vrouwen.

Oarlochstriennen gaat over oorlog en vrede, liefde en verzet, loyaliteit en verraad, achterdocht en angst, moed en jaloezie, keuzes en dilemma’s en de daarbij horende consequenties. Hoe goed is goed en hoe slecht is slecht? Is iedere keuze wel zo bewust? Aan wie ben je loyaal en aan wie niet? Wat is verraad? Moet je jezelf trouw blijven of de ander?

Wat is de waarde van liefde en vertrouwen?
In de voorstelling zien we de keuzes, die gemaakt worden: bewust of onbewust. We volgen de levenslijnen in chronologische volgorde tot het eind van ieders leven. En we zullen ontdekken, dat goed niet altijd goed is en slecht niet altijd alleen maar slecht.

Spelers: Marijke Geertsma, Astrid Reitsema en Tet Rozendal
Regie: Jan Arendz

STERK

STERK STAALTSJE

Een vertelvoorstelling vol verhalen, anecdotes en grappen. Een mens zit vol verhalen; zelf meegemaakt of bewaard gebleven door overlevering.Waar gebeurde verhalen, die door de vertellers meestal nog wat mooier worden gemaakt: sterke verhalen of sterke staaltjes.

Er was een tijd, dat mensen niet konden lezen en schrijven. Mensen vertelden elkaar verhalen, die daarna werden doorverteld, wel of niet een beetje veranderd of aangedikt. Toen de verhalen opgeschreven werden, verschenen de eerste boeken enzo bleven de verhalen bewaaard. Maar hoeveel verhalen gaan er verloren, omdat ze niet zijn opgeschreven…

Jan en Marijke hebben van veel mensen uit heel Fryslân bijzondere verhalen gehoord en aangeleverd gekregen en van dit mooie materiaal hebben zij samen ‘Sterk Staaltsje’ geschreven. ,,Wij willen de kracht van het verhaal weer tot leven brengen en er met andere vertellers voor zorgen, dat deze bijzondere volkscultuur bewaard blijft.” Zij vertellen deze verhalen, anecdotes en grappen aan de bar van het café of het dorpshuis. Sterke staaltjes om je over te verwonderen, om bij stil te staan, maar vooral ook om te lachen.

It

It jubileum

In december 2012 hebben Jan en Marijke na 38 jier afscheid genomen van Tryater. In 2014 is het 40 jaar geleden dat zij voor het eerst in de Friese beroepstoneelwereld te zien waren.

Jan en Marijke zijn niet alleen collega’s maar ook al bijna even lang getrouwd. Deze voorstelling gaat daarom ook over het wel en wee van een acteursechtpaar in- en ook buiten de schijnwerpers. Naast een schat aan informatie over wat de acteurs op het toneel hebben meegemaakt, gaat de voorstelling ook over de drukke werkzaamheden in combinatie met kinderen. Maar ook het thema ouder worden en de verandering die daar mee gepaard gaat, komt aan de orde. Dit allemaal gesitueerd in Friesland, met zijn uitzonderlijke culturele landschap.

‘It Jubileum’ gaat over het 60 jarig jubileum van een acteursechtpaar in Fryslân. In de voorstelling ‘It Jubileum’ willen Jan en Marijke niet hun 40 jarig jubileum vieren, maar samen met het publiek het 60 jarig jubileum. Door er nog 20 jaar bij op te tellen, putten zij niet alleen uit eigen ondervinding, maar laten zij ook nog een licht schijnen over de toekomstige 20 jaar. Toekomstjaren waar niemand nog van kan weten, wat er zal gebeuren…

‘It Jubileum’ werd geschreven door Jan en Marijke en werd ook door hen zelf gespeeld. De regie was in handen van Bruun Kuijt, die ook ‘Sterk Staaltsje’ regisseerde.

Skûlje

Skûlje yn Jorwert

In 2017 speelde J&Mteaterwurk nog eens de voorstelling: ’Skûlje yn Jorwert’. Een toneelstuk naar aanleiding van het boek ‘Nachtboek van een kerkuil’, geschreven door Bas van Gelder. In 2016 was het een groot succes. Daarom in 2017 een ‘reprise…’

Bas van Gelder is dominee geweest in Jorwert, precies in de oorlogsjaren ’40-45’. Alhoewel het er in eerste instantie op lijkt dat Jorwert weinig zal merken van de Duitse bezetting, in vergelijking met Leiden waar hij vandaan komt, gaat ook in Jorwert de oorlog een rol spelen. De dominee, die moet onderduiken (in zijn eigen kerk), wordt verraden en opgepakt en naar de gevangenis in Leeuwarden gebracht. Jorwert is een hechte gemeenschap, maar in dit dorp wonen behalve verzetsmensen, ook mensen die de filosofie van Hitler aanhangen. Het is een kleine gemeenschap, die prachtig wordt gadegeslagen en beschreven door een dominee die van buiten Friesland in Jorwert komt te wonen en te werken in de oorlogsjaren. Het zijn juist deze jaren, waarin menselijke eigenschappen zich scherper profileren.

Wij ontvingen het publiek met koffie en thee in café ‘Het Wapen van Baarderadeel’. Daarna werd er weer gewandeld door Jorwert, zodat iedereen een beetje inzicht en begrip kreeg van het dorp in die oorlogsjaren. Tijdens de wandeling werd een tentoonstelling bekeken van speciaal materiaal uit die tijd. Als iedereen na drie kwartier terug was in het café, nam de dominee ( Jan Arendz) hen mee naar de kerk van Jorwert voor de voorstelling.

Spelers: Jan Arendz, Marijke Geertsma en Wybe Koldijk
Muziek: Wiebe Kaspers
Regie: Bruun Kuijt

Bokwert

Bokwert Kulturele Hoofdplaats 2018

‘Bokwert Kulturele Hoofdplaats 2018’ is een voorstelling over een doorsnee Fries dorp, dat zomaar ineens de kans krijgt om in 2018 Kulturele Hoofdplaats te zijn. In zo’n geval zou je verwachting dat iedereen zich in grote saamhorigheid achter zo’n doel gaat stellen. Maar in de praktijk blijkt dat er onderling grote meningsverschillen bestaan. Net zoals het bij Leeuwarden CH2018 het geval lijkt te zijn. Moet er in Bokwert ook een fontein komen? Is de grutto de enige vogel die bedreigd wordt? Is een dorpsfeest cultureel erfgoed?

‘Bokwert Kulturele Hoofdplaats 2018’ gaat ook over onderlinge verhoudingen, persoonlijke verhalen, conflicten en de strubbelingen van deze tijd. De wekelijke rubriek van de Leeuwarder Courant onder de naam Bokwert werd in de jaren ’70 bedacht door schrijver/journalist Rink van der Velde (1932-2001). Hij beschreef de vergaderingen van een Vereniging voor Dorpsbelang in een niet bestaan dorp, waarvan de bevolking meent dat zij steeds moet opboksen tegen de ‘Hoofdplaats’. Het Nederlands dat de Bokwerters daarbij gebruiken, staat bol van de frisismen en komt daardoor hilarisch over.

‘Bokwert Kulturele Hoofdplaats 2018’ is daarnaast de kroniek van een Fries dorp, over hoe het was en hoe het is, een dorp waar het gemeenschapsgevoel onder druk staat door de moderne invloeden. Deze humoristische voorstelling met tragisch-komische elementen is geschreven door Bonne Stienstra en wordt gespeeld door Jan Arendz en Marijke Geertsma. Ieder neemt drie rollen voor zijn of haar rekening. Verder doet Anneke Hondema mee als gedeputeerde Sietske Poepjes. Bruun Kuijt tekent voor de regie.

De

De man fan dyn libben

J&Mteaterwurk zette na de zomer van 2019 “De man fan dyn  libben” op de planken. Het is een vertaling van het stuk dat Arthur Japin schreef op basis fan zijn boek uit  2013. Het verhaal draait om de ernstig zieke Tilly die niet wil dat haar man alleen achterblijft. Zij zoekt een goede vriendin voor hem en als die op visite komt, blijkt dat de twee elkaar al heel goed kennen. De drie rollen worden gespeeld door Marijke Geertsma, Anke Bijlsma en Jan Arendz.

Personages

Tilly
Tilly is een nuchtere vrouw die gewend is de touwtjes in handen te hebben. Nu ze ziek is en erachter komt dat haar man haar bedriegt, is ze voor het eerst echt de controle kwijt. Die probeert ze koste wat kost terug te krijgen. Ze heeft het beste met haar man voor en ze is een warme vrouw, al heeft ze haar verdriet en valt het haar zwaar om afscheid te nemen van dit leven.
Tilly wordt gespeeld door Marijke Geertsma.

Marius
Marius is een vrij nuchtere, ietwat saaie, doodgewone man. Hij is academicus, en zijn affaire past eigenlijk helemaal niet bij zijn milde, brave karakter. Marius is een man die zichzelf zonder vrouw niet heel goed weet te redden in zijn leven.
Marius wordt gespeeld door Jan Arendz.

Iris
Iris is een ietwat verbitterde vrouw, die alles wel op orde heeft in haar leven, behalve op het vlak van de liefde. Iris heeft wel wat scherpere karaktertrekken dan Tilly – misschien omdat zij de liefde uiteindelijk niet echt gevonden heeft – maar ze lijkt wel veel op haar. Iris is intelligent. Zij gaat zelfstandig maar ook onzeker door het leven.
Iris wordt gespeeld door Anke Bijlsma.

Spelers: Jan Arendz, Anke Bijlsma en Marijke Geertsma
Regie: Bruun Kuijt

Echt

Echt Wier!

Deze voorstelling is geschreven door Bonne Stienstra. Bonne Stienstra was journalist bij de L.C. Voor J&Mteaterwurk schreef Bonne eerder al de succesvolle voorstelling: Bokwert Kulturele Hoofdplaats 2018.

Echt Wier! had door de Coronapandemie een lange aanloop, maar in 2022 kon er dan eindelijk gespeeld worden. Echt Wier! was een voorstelling met verhalen en anekdotes over dagelijkse dingen, over trouw en eenzaamheid, over opruimen en bewaren, over slapen en wakker liggen, over weer en wind, over toen, over nu, over straks.

“Jan Arendz en Marijke Geertsma verbreken daarmee de stilte, vertellen verhalen en spelen scènes, die soms komisch zijn en dan weer ernstig. Als je lang bij elkaar ,bent dan valt er wel eens een stilte… Een stilte die steeds langer duurt, omdat het meeste al gezegd en verteld is. Maar als de relatietherapeut dan wil, dat je verplicht elke dag een uurtje met elkaar praat, dan doe je dat, dan ga je ervoor zitten. Dan komen de verhalen, misschien zelfs wel de geheimen, die nog nooit eerder werden verteld. Dan komt van het één het ander en dan blijkt, dat hoe lang je ook bij elkaar bent niet alles gezegd en verteld is.”

Met als speciale gast Frâns Faber, tekenaar, illustrator en muzikant. Hij tekende portretten voor en na de voorstelling van het publiek en speelde ‘live’ muziek op het toneel en waren er ook tekeningen van Frâns te zien.
Dit allemaal weer in de regie van Bruun Kuijt.

© Copyright JM Teaterwurk 2024